داوود صادقی کارشناس کشاورزی و محیط زیست با حضور در برنامه «یه روز تازه» شبکه پنج سیما به بررسی علل مختلف بروز آتش سوزی های گسترده در مراتع پرداخت. در ادامه به مهم ترین گزاره های مطرح شده توسط این کارشناس پرداخته میشود.
- باورغلطی در بین مسئولین رواج یافته که دام عامل تخریب مراتع محسوب می شود. چرای دام چه به صورت عشایر چه به صورت روستایی، عامل تخریب مراتع عنوان شده و تلاش می شود دام ها از مراتع خارج شوند. این تفکر غلط پیش از انقلاب تا به امروز خارج شدن دام ها از مراتع شد به طوریکه در برنامه سوم، چهارم و ششم توسعه بعد از انقلاب هم به این موضوع اشاره شد. برای مثال در قانون افزایش بهرهوری کشاورزی آمده است که سالانه 3میلیون واحد دامی باید از مراتع خارج بشود.
- طرح تعادل دام و مرتع، عملا طرح حذف دام از مرتع بود. در عمل طرح تعادل دام و مرتعی تبدیل به طرح خروج دام از مرتع شد و وقتی دام از مرتع حذف شد هزینه دامپروری بالا رفت و مجبور به واردات غذای دام شدیم. به طور مثال در سال 98، 9میلیون تن ذرت، 4 میلیون تن جو و 2 میلیون تن کنجاله سویا به ارزش دلاری 4 میلیارد دلار وارد کردهایم.
- مدیریت امور مرتبط با کشاورزی و مراتع باید واحد باشد. متاسفانه مدیریت کشاورزی در کشور ما واحد نیست. در زمانی که بحث گرفتن بودجه میشود سازمانهای متولی زیادی برای بودجه گرفتن میآیند اما هنگام آتشسوزی و وقتی زمان عمل باید پیشگیری و مقابله صورت بگیرد سازمانها از گردن خود باز میکنند. البته نظارت اجرای قانون با مجلس شورای اسلامی است که امیدواریم مجلس یازدهم نظارت کند.
- عامل انسانی، راه فرار مسئولین از پاسخگویی مقابل آتش سوزی ها است . در بحث کلان این موضوع در کشور به این شکل است که هر جا آتشسوزی اتفاق میافتد ، عنوان می شود که عامل انسانی بوده و چند نفر بازداشت و بعد مدتی هم آزاد می شوند ولی علت اصلی به فراموشی سپرده میشود.
- تا آخر تابستان و پاییز ما باز هم آتشسوزیها را خواهیم داشت. در استانهای مختلف با توجه بارشهای خوب و مراتعی که به شدت خوب رشدکردهاند، احتمال آتش سوزی خواهیم داشت. در جایی که از دولت ناامید میشویم و اصلاح قوانین هم زمان بر است، دست کمک را به سمت خود مردم دراز میکنیم و اینکه خود مردم، گروهای مردمی، فعالان محیط زیستی، گروههای جهادی و انجمنهای محیط زیستی با شناخت خوبی که از مناطق مستعد آتش سوزی پیدا می کنند، می توانند اقدامات پیشگیرانه را طراحی کرده و از وقوع آتش سوزی های گسترده جلوگیری کنند.